Omgaan met levend verlies
Rouwen kun je doen om iemand die overleden is, maar je kunt ook rouwen om levend verlies; over het afscheid nemen van verwachtingen en het peinzen over hoe anders het leven had kunnen zijn zonder een bepaalde tegenslag. Amanda van den Hurk is rouwbegeleider, gespecialiseerd in levend verlies, een keuze die voor haar niet uit de lucht komt vallen.
Negen jaar geleden wordt ze moeder van Ravi, een in eerste instantie gezonde baby. Maar enkele weken later slaat het noodlot toe en krijgt Ravi een hersenbloeding, met alle gevolgen van dien. Ravi wordt gediagnosticeerd met onder meer cerebrale parese, heeft een ontwikkelingsachterstand en autisme.
Je hebt zelf met levend verlies te maken. Waarom kies je dan ook voor een baan waarin je nog meer met verlies te maken krijgt? “Ik heb jarenlang met veel plezier gewerkt op notariskantoren. Daar stelde ik samenlevingsovereenkomsten, levenstestamenten en verklaringen van erfrecht op. Ik kreeg te maken met cliënten die net een dierbare waren verloren, maar ik was alleen bezig met het zakelijke deel. Dat vond ik niet meer fijn. Ik wilde met het persoonlijke verlies, met het menselijke bezig zijn. En vanuit mijn eigen situatie weet ik juist hoe belangrijk dat is en hoe fijn dat kan zijn.”
Je schreef over de gebeurtenissen in jullie leven ook een boek. “Ook dat is een manier van omgaan met levend verlies. Al heb ik Onze zon achter de wolken niet alleen om die reden geschreven. Het is ook bedoeld om mensen handvatten te geven, om ze te laten zien dat er prima manieren zijn om met dit soort situaties om te gaan. Maar ook om te laten zien dat er echt wel moeilijke momenten zijn en dat er veel onverwachte gebeurtenissen en vragen op je af komen. Toch is het vooral een positief verhaal, dat laat zien dat er zoveel is om van te genieten en dat je erop moet letten daarbij stil te staan. Maar het is zeker niet bedoeld als zelfhulpboek.”
Door zijn autisme vaart Ravi heel wel bij regelmaat. Tegelijkertijd heeft hij veel van je aandacht nodig. Gaat dat goed samen met jullie jongste zoon, Duuk? “Niet altijd. Duuk komt nu op een leeftijd dat hij merkt dat Ravi anders is dan andere oudere broers. En er komen vragen als ‘waarom mag Ravi altijd eerst?’ en ‘waarom zit Ravi soms in een rolstoel?’ En dat zijn vragen die mijn man Bart en ik eerlijk beantwoorden. Maar ik maak ook heel veel mooie dingen tussen hun tweeën mee. Zo vindt Duuk het computerspel Minecraft heel leuk. Door cerebrale parese werkt Ravi’s rechterhand niet helemaal naar behoren, maar laatst kon hij bij dat computerspel alles even beter dan Duuk en Duuk reageerde daar erg trots op.”
‘Het mooie in dingen zien’. Dat is iets dat ook veel in je boek doorschijnt. “Klopt. Ik vind het heel belangrijk om het iedere dag leuk te hebben. Je kunt heel veel bezig zijn om het in de toekomst leuk hebben, maar daarmee vergeet je in het nu te leven. En je maakt zoveel mooie dingen mee, je moet het alleen ook leren zien in de kleine dingen. Zo hebben we onlangs een nieuwe hoekbank gekocht en af en toe zitten we dan met zijn vieren op de bank, met de hond ervoor. En daar kan ik zo happy van worden!”
“Het is ook iets dat ik mijn cliënten meegeef. Want in de zware gebeurtenissen in je leven schuilt collateral beauty. In deze gebeurtenissen van verlies zitten momenten van schoonheid. Als je dat kan vastpakken, dan ben je een rijk mens.”
Amanda van den Hurk help met haar bedrijf Sweet Goodbyes als rouwbegeleider mensen om hun verlies een plaats in hun leven te geven. Met haar boek Onze zon achter de wolken wil ze mensen laten zien hoe zij en haar gezin omgaan met levend verlies.